Үлкен гарпия.Большая гарпия

Үлкен гарпия

Бұл үлкен гарпияның құрты (Cerura vinula) — Хохлатка отбасынан шыққан түнгі көбелек. Оны, өзі сияқты жапырақтары жап-жасыл талдын бұтақтарында  жаздың басында кездестіруге болады. Ол сол жапырақтармен қоректенеді.

Гарпия личинкасы өзінің қалыпты жағдайында онша көзге түсе бермейді. Ал оны мазласаңыз - шұғыл өзгереді: денесінің алдыңғы бөлігі үлкейіп, басының айналасында қызыл сақина пайда болады. Сақина ашылып тұрған, тістері бар ауызға өте ұқсайды. Және кішкентай көздерге ұқсайтын екі қара дақ кескінді айқындайды.  Дененің алдыңғы бөлігін бұрап, құрт әрдайым "масканы" жауға қарай бұрады. Денесінің артығы жағында екі ашық түсті жіпше созылып, жауларына арт жағынан келмеуге ескерту жасайды. Бұл жіпшелер-түрлендірілген личинка аяқтары.

Қызыл сақинаның түбінде, гарпия құртының "төменгі ернінде" кішкене алшақтық бар. Одан құрт құмырсқа қышқылын өзіне қауып төндірген жыртқыштың көзіне шашып қорғанғанға тырысады.

Косаев А.К. инженер-орман патологі. Фото автордікі (шілде 2022 ж.)

Большая гарпия

В начале лета на кустах ивы можно встретить гусеницу (на фото) такого же сочного зеленого цвета, как и пронизанные солнцем молодые листочки, которыми она питается. Это гусеница большой гарпии (Cerura vinula) — ночной бабочки из семейства хохлаток.

Стоит эту гусеницу потревожить — и она преображается. Гарпия приподнимает переднюю часть туловища, будто встает на цыпочки, и втягивает голову, словно надевая маску: голова оказывается в окружении красного кольца, незаметного, когда гусеница в обычном состоянии. Красное кольцо образует подобие широко раскрытого рта, жесткая втянутая голова становится похожей на крупные зубы, а завершают образ два черных пятна, напоминающих маленькие глазки. Поворачивая переднюю часть тела, гусеница неизменно обращает «маску» в сторону неприятеля. А на конце туловища вытягиваются и изгибаются две ярко окрашенные нити, предупреждая неприятеля, если бы ему удалось подобраться к гусенице «с хвоста». Эти нити — преобразованные личиночные ноги.

В основании красного кольца, на «нижней губе» у гусеницы гарпии расположена небольшая щель. Из нее гусеница способна выбрасывать муравьиную кислоту; попадая в глаза хищнику, кислота вызывает острое жжение.

Инженер-лесопатолог Косаев А.К. Фото автора (июль 2022 года)