Тамшылы шолпанкебіс. Башмачок капельный

Тамшылы шолпанкебіс

Тамшылы шолпанкебіс (лат. Cypripedium guttatum) – орхидеялар  тұқымдасына жататын bifolia секциясының түрі, шөпті ұзын тамырлы көпжылдық өсімдік. 

Тамыры ұзын, сусымалы, жіңішке сым тәрізді. Сабағының биіктігі 10-30 см, безді-түкті. Жапырақтары кішірек ілмешекті жапырақты есептемегенде 2 (сирек 3) болып келеді. Гүлі жалғыз, үлкен, пішіні аяқ киімге ұқсас. Гүлсерігі ақ түсті, үлкен күлгін-қызғылт түсті дақтары бар, екеуінен біріктірілген төменгі гүлсерігі жасыл түсті. Бүйір жапырақтарының ұзындығы 1,5-2 см, ерінтектес ұзындығы 2 см. Жемісі – созылыңқы, төмен қарап тұрады.

Тұқымдық және вегетативті – тамырлы бүршіктермен көбейеді. Гүлдену көктемнің аяғында – жаздың басында байқалады (таралудың әртүрлі аймақтарында). Гүлдер күндізгі және түнгі көбелектермен, шыбындармен, түкті арамен және басқа жарғаққанаттылармен тозаңданады. Тұқымның пісуі мен төгілуі жаздың аяғында – күздің басында болады. Тұқымдар, барлық орхидеялардың тұқымы сияқты, өте кішкентай.

Топтамаларда жиі кездеседі және салыстырмалы түрде кең таралған. Тамшылы шолпанкебіс ашық жерде де, контейнерлерде де өсіріледі. Оның өсіру жұмыстары, әсіресе қысы суық және жазы салқын жерлерде жақсы жүзеге асады. Аязға төзімділік аймақтары: 2-4.

Белая Уба өзенінің жоғарғы бөлігінде кездеседі.

Материалды ҒМЭАжТ бөлімінің маманы Нұрахметова Ә.К. дайындады.

Сурет ғаламтор желісінен алынды.

Башмачо́к ка́пельный (лат. Cypripedium guttatum) —травянистый длиннокорневищный многолетник, вид секции Bifolia рода башмачок семейства Орхидные.  

Корневище длинное, ползучее, тонкошнуровидное. Стебель высотой от 10—30 см, железисто-волосистый. Листьев 2 (редко 3), не считая более мелкого прицветного листа. Цветок одиночный, крупный, формой похожи на башмачок. Околоцветник белый, с крупными фиолетово-розовыми сливающимися крапинками, нижний листочек околоцветника, сросшийся из двух, зеленоватый. Боковые листочки 1,5—2 см длиной, губа 2 см длиной. Плод — удлинённая коробочка, обращённая вниз.

Размножение семенное и вегетативное — корневищными почками. Цветение наблюдается в конце весны — начале лета (в разных частях ареала). Цветки опыляются дневными и ночными бабочками, мухами, шмелями и другими перепончатокрылыми. Созревание и высыпание семян приходится на конец лета — начало осени. Семена, как и у всех орхидей, очень мелкие. 

Обычен в коллекциях и относительно широко доступен. Башмачок капельный выращивается как в открытом грунте, так и в контейнерах. Особенно хорошо удаётся его культура в местах с холодной зимой и прохладным летом. Зоны морозостойкости: 2—4.

Встречается в верховьях на реки Белая Уба.

Материал подготовлен специалистом отдела НМЭПиТ Нұрахметовой Ә.К.

Фото взято из интернета.