Орманды өрттен сақтаңыз! Берегите лес от пожара!

Орманды өрттен сақтаңыз!

Орманның кездейсоқ тұтануын және орманда өздігінен өрттің дамуын болдырмау үшін қауіпсіздік шараларын сақтау қажет:

- жанып жатқан сіріңке мен сөндірілмеген темекі тұқылын жерге тастамаңыз;

- өрт қауіпті кезеңде от жағуға болмайды;

- орманда қоқыс жағуға болмайды;

- аң аулау кезінде тұтанатын материалдардан жасалған заттарды қолданбаңыз;

- орманда қоқысты, әсіресе мұнайға, бензинге немесе басқа жанғыш материалға малынған тазартқыш материалды қалдырмаңыз;

- орманда шыны бөтелкелерді немесе шыны сынықтарын қалдырмаңыз;

- тек арнайы белгіленген орындарда от жағу керек.

Егер мұндай орындар болмаса, оны шөпттен, жапырақтардан және бұтақтардан тазарту арқылы топыраққа дейінгі арнайы орынды өзіңіз дайындауға болады.

Тұрақтан шықпас бұрын өртті толығымен сөндіру керек. Бірде-бір ағаш қалдықтары немесе бұтақ жанып кетпейтініне көз жеткізгеннен кейін ғана демалыс орнын қалдырыңыз.

Қауіпті өрт болған жағдайда өртті сумен өшіріңіз немесе оны топырақпен лақтырсаңыз, сіз жапырақты ағаштардың бұтақтарымен өртті өшіре аласыз.

 Көбінесе орман өрттерінде орманның төменгі жамылғысы жанады: шөптер, бұталар, өскіндер, ағаш тамырлары, шымтезек қабаты. Жер үсті оты баяу таралады. Құрғақ ауа-райы және күшті жел ағаштарды, әсіресе қылқан жапырақты ағаштардың тамырларынан бастап ағаш бастарына дейін өртеніп, орман өртінің жоғарғы бөлігіне таралуына әсерін тигізеді. Жоғарғы орман өртінің таралу жылдамдығы дауыл желінің әсерінен, 80 м/мин жетуі мүмкін. Жоғарғы орман өрті, тез таралу себебінен қауіпті болса, жердегі өрт қауіптілігі, шымтезек қабаты мен ағаштардың тамырсабақтары жанған кезде жер асты өрттері бірден барлық бағытта таралады. Шымтезек жақсы жанғыш материал болғандықтан, ол өздігінен тұтанып қана қоймайды, сонымен қатар жер астында ауаға аз немесе мүлдем кірмейтін, соның ішінде су астында да жануы мүмкін. Осы себепті жанып тұрған шымтезектерді толығымен сөндіру өте қиын. Қазірдің өзінде жанып жатқан шымтезек алқаптарының үстінде ұшқындар мен шымтезек күлінің бұлты пайда болуы мүмкін, ол қатты желмен өте ұзақ қашықтыққа тасымалданып, басқа аймақтардағы өрттерге ықпал етеді, жаңа аумақтарды өртпен қамтиды. Сонымен қатар, бұл жанып тұрған шаң жануарлар мен адамдарға күйік әкеледі.

«Батыс Алтай мемлекеттік

 табиғи қорығы» ҒМЭАжТ бөлімінің маманы                                        

 Т.В.Эктова

Берегите лес от пожара!

Чтобы избежать случайного возгорания леса и развития стихийного пожара в лесу, следует соблюдать меры безопасности:

- не бросать на землю горящие спички или непотушенные окурки;

- не разводить костры в пожароопасный период;

- не сжигать мусор в лесу;

- не использовать во время охоты пыжи из тлеющих материалов;

- не оставлять в лесу мусор, особенно обтирочный материал, пропитанный маслом, бензином или другим горючим материалом;

- не оставлять в лесу стеклянные бутылки или осколки стекла; 

- разжигать костер только в специально отведенных местах.

Если таких мест нет, то самостоятельно можно подготовить площадку для его разведения, очистив ее от травы, листьев и веток до самого грунта.

Перед уходом со стоянки костер должен быть полностью потушен. Покидать место привала, только убедившись, что ни одно полено или ветка больше не тлеет.

В случае опасного возгорания тушите очаг возгорания с помощью воды или, забрасывая его землей, можно сбивать огонь ветками лиственных деревьев.

 Наиболее часто в лесу возникают низовые пожары, при которых горит и тлеет нижний покров леса: трава, кустарник, подлесок, корневища деревьев, торфяной слой. Низовой пожар распространяется достаточно медленно. Засушливая погода и сильный ветер могут быть причиной возникновения и распространения верховых пожаров, при которых огнем охватываются деревья от корней до кроны, особенно деревья хвойных пород. Скорость распространения верхового пожара может увеличиваться под воздействием ураганного ветра и достигать 80 м/мин. Если верховой пожар опасен быстротой распространения, то низовой пожар представляет опасность тем, что при горении торфяного слоя и корневищ деревьев могут возникать подземные пожары, которые распространяются во все стороны сразу. Поскольку торф является хорошим горючим материалом, то он может не только самовозгораться, но и гореть под землей практически без доступа воздуха и в том числе под водой. По этой причине тлеющие торфяники достаточно трудно потушить полностью. Над уже горящими торфяниками может образовываться облако искр и торфяной золы, которое переносится сильным ветром на очень большие расстояния, способствуя возгораниям в других районах, охватывая пожаром всё новые и новые территории. Кроме того, эта горящая пыль вызывает ожоги у животных и людей.

Эктова Т. В

Специалист отдела НМЭПиТ РГУ «Западно-

Алтайский государственный природный

заповедник»