Сұр құр. Рябчик

                                                          Сұр құр.

Сұр құр ( лат. Tetrastes bonasia ) –құрлар тұқымдасының тауық тәрізділер отрятына жататын құс. Еуразияның орманды және тайгалық белдеуінің барлық жерінде дерлік мекендейтін, Батыс Еуропадан Кореяға дейін және Қазақстанда Алтайдың таулы ормандарында және Қалбі Алтайының қарағайлы ормандарында мекендейді. Ересек сұр құрдың ұзындығы 35-тен 37 см-ге дейін, қанаттары 48-ден 54 см-ге дейін.Аталықтарының салмағы 327-ден 580 г-ға дейін, аналықтарының салмағы 305-тен 560 г-ға дейін жетеді. Құстардың массасы жыл мезгіліне байланысты өзгереді, қараша-желтоқсан айларында максималды салмаққа жетеді. Қыс мезгілінде бұл құс салмағын жоғалтады, ал көктемде мөлшері әлдеқайда кішірейеді. Сирек отырықшы мекендейтін құс. Ол 1450-1700 метр биіктікте шыршалы және шыршалы ормандарда өте сирек кездесетін бұталы және биік шөпті өсінділері бар тығыз аралас ормандарда өмір сүреді. Жеке жұп болып тіршілікетеді. Ұяны қалың орманда, жерге бұтаның, ағаштың немесе мүктің астындағы таяз шұңқырға салады, ұя шұңқырын шөп пен жапырақтар, кейде жіңішке бұтақтармен көмкереді. Мамыр айының басында 6-10 жұмыртқа салады. Тек аналық құс жұмыртқа басып маусымның аяғында - шілденің басында балапан шығарады.

Кейде еркек жақын жерде болады. Тамызда жас балапандар ұшабастайды. Күз кезінде жұп түзеді, қыста құстар жұппен немесе 10-14 құсқа дейін топтасып бірге жүреді.

Материалды дайындаған аңшылық маманы Кінәзханов Ж.Н.

                                                Рябчик.

Рябчик (лат. Tetrastes bonasia) –птица из рода рябчиков, трибы тетеревиных, семейства фазановых отряда курообразных. Широко распространённый вид, обитающий практически повсеместно в лесной и таёжной зоне Евразии, от Западной Европы до Кореи, в Казахстане обитает в горных лесах Алтая и в сосновых борах Калбинского Алтая. Рябчик — самый мелкий представитель тетеревиных. Длина взрослого рябчика с хвостом составляет от 35 до 37 см, размах крыльев от 48 до 54 см. Масса самцов от 327 до 580 г, для самочек от 305 до 560 г. Масса птиц изменяется в зависимости от времени года, максимальных значений она достигает в ноябре-декабре. В течение зимы рябчики теряют вес и весной становятся гораздо меньше по размерам. Редкая оседлая птица. Обитает в густых смешанных лесах с кустарниковым и высокотравным подлеском, очень редко встречается в пихтовых и еловых лесах, на высотах 1450-1700 метров. Гнездится отдельными парами. Гнездо строит в густом лесу на земле в мелкой ямке под кустом, деревом или во мху, гнездовая ямка выстилается травой и листьями, иногда и тонкими веточками. Кладка из 6-10 яиц производится с начала мая. Самка высиживает кладку и выхаживает птенцов, которые появляются на свет в июне - начале июля. Самец находится неподалеку. Выводки летающего молодняка наблюдаются в августе. Осенние токования и формирование пар происходят в сентябре, зимой птицы держатся парами или в группах до 10-14 птиц.

Материал подготовлен охотоведом Кінәзхановым Ж.Н.