Ворон

Қарға

Қарға (лат. Corvus corax) - торғай құстарының ең үлкен өкілі: денесінің ұзындығы 60-70 см, қанаты 120-150 см, салмағы 800-1600 г. Қарға — сақ құс. Жерде жақсы жүре алады. Ұшу алдында қарғалар бірнеше секірулер жасайды. Ұшуы басқа қарғалардың ұшуына қарағанда жыртқыш құстың ұшуына ұқсас. Қарға –авиациялық ұшу өнерінің фигураларына ұқсас басқарылатын бөшке және жартылай мылтық маневрлерін жасай алатын бірнеше құстардың бірі.

Тіршілік ету ортасы мен жемшөпті таңдаудағы жоғары икемділіктерінің арқасында қарғаларды арктика жағалауларынан биік таулы тундралар мен шөлдерге дейінгі әр түрлі ландшафттардан табуға болады.

Қарға шашыраңқы және тапшы тамақ көздеріне жақсы бейімделген және аулауға немесе табуға болатын барлық жеуге болатын нәрсені жейді. Өлік диетада маңызды рөл атқарады, ең алдымен қасқыр немесе бұғы сияқты өте ірі жануарлар, бұл оған қатал климаттық жағдайларда аман қалуға көмектеседі. Тамақ іздеуде қарға ауада ұзақ ұшуға қабілетті, бұл оны басқа қарғалардан ерекшелендіреді.

Жыныстық жетілу өмірдің екінші немесе үшінші жылының соңында болады. Жұптар ұзақ жылдар бойы сақталады, мүмкін өмір бойы: бұған қарғаның белгілі бір аумаққа және ішінара тіпті ұя салатын жеріне қосылуы ықпал етеді. Қарға ең ақылды құстардың бірі болып саналады. Ғалымдар қарғаның ақыл-ойы бар екенін растады. Ғалымдар қарғаның шынымен ақыл-парасатының бар-жоғын тексеруге шешім қабылдағанда, құсқа тұмсығымен жете алмайтын терең құмырадан су ішкізеді. Сынақтағы қарға су деңгейін көтеру үшін резервуарға әртүрлі заттарды лақтыруды ойлады.

Батыс Алтай қорығында қарғалар да мекендейді. Бір қызығы, олар ерте шығады. Көктемде қар еріген кезде қарғалар қыстан шықпаған жануарлардың қалдықтарын тауып жейді.

Сурет ғаламтор желісінен алынды.

Материалды ҒМЭАжТ бөлімнің маманы

Нұрахметова Ә.К. дайындады.

Ворон

Ворон (лат. Corvus corax) - это крупнейший представитель воробьинообразных птиц: длина тела достигает 60—70 см, размах крыльев 120—150 см, масса 800—1600 г. Во́рон — осторожная птица. Умеет хорошо передвигаться по земле. Перед полётом ворон делает несколько прыжков. Полёт больше похож на полёт хищной птицы, чем на полёт других врановых. Ворон — одна из немногих птиц, способных выполнять манёвры, аналогичные авиационным фигурам пилотажа: управляемую бочку и полубочку.

Благодаря высокой пластичности в выборе мест обитания и кормов ворона можно встретить на самых разнообразных ландшафтах от арктических побережий до высокогорной тундры и пустынь. 

Во́рон хорошо адаптирован к рассеянным и скудным источникам кормов и употребляет в пищу почти всё съедобное, что способен поймать либо обнаружит. Ключевое значение в рационе занимает падаль, в первую очередь достаточно крупных животных вроде волка или северного оленя, которая помогает ему выживать в суровых климатических условиях. В поисках корма ворон способен подолгу парить в воздухе, что отличает его от других врановых птиц.

Половая зрелость наступает в конце второго или третьего года жизни. Пары сохраняются многие годы, возможно пожизненно: этому способствует привязанность ворона к определённой территории и отчасти даже к месту для гнезда.  Во́рон считается одной из самых умных птиц. Учёные подтвердили наличие у ворона интеллекта. Когда учёные решили проверить, действительно ли ворон наделён интеллектом, птице давали пить воду из глубокого кувшина, которую он не мог достать клювом. Испытуемый ворон додумался бросать в ёмкость различные предметы, чтобы уровень воды поднялся.

В Западно-Алтайском заповеднике вороны также обитают. Интересным наблюдением является то, что они рано выводят птенцов. Весной, когда сходит снег, вороны находят останки животных, не переживших зиму, которыми питаются.

Фото было взято из интернета.

Материал подготовлен специалистом отдела НМЭПиТ

Нурахметовой А.К.