Түймедақ - ақ гүл жапырақшасы. Ромашка – белый лепесток.

Батыс-Алтай қорығының шаңды жолының бойында, қиыршық тас төселген, жасыл. Қайыңдар жапырақпен сыбдырлайды, тікенекті бұталарды шаншады. Барлық жерде гүлденген курил шайының, шабындық беденің, мыңжапырақтың хош иісі сезіледі. Жылылардың жанында күйік қызарып кетеді. Пион марин-тамырының тұқымын шашады. Жол жиегінде көзге көрінбейтін, кішкентай, ақ түймедақ гүлдейді. Бізге соншалықты таныс, бәріне көзімен және иісімен таныс гүл, шын мәнінде, қарапайым емес.
Түймедақ (лат. Matricaria) - Asteraceae тұқымдасына жататын көпжылдық гүлді өсімдіктердің тұқымы, өмірінің бірінші жылынан бастап гүлдейтін төмен хош иісті шөптердің жиырмаға жуық түрін біріктіреді. Ең танымал түрі - түймедақ (Matricaria chamomilla). Жоғарыда аталған түрлермен бірге иісті түймедақ (Matricaria discoidea) және күмәнді түймедақ (Matricaria ambigua) да Батыс-Алтай қорығының аумағында өседі, ол да ең көп таралған.
Түймедақ – заманауи космополит – барлық континенттердің қоңыржай аймақтарына тарады. Батыс-Алтай қорығында альпі, субальпі шалғындарында және төменгі тау белдеуінде өседі. Тұқымның ғылыми атауы Matricaria латын матрицасынан («жатыр») шыққан, бұл өсімдіктің гинекологиялық ауруларды емдеуде дәстүрлі қолданылуымен түсіндіріледі. Түймедақ тұқымдасының өкілдері емдік мақсатта кеңінен қолданылатын ақ жапырақшалары мен сары өзегі бар аласа шөптесін өсімдіктер. Өсімдіктен эфир майы алынады, оның көптеген қолданылуы бар; оның құрамындағы ең құнды зат - қабынуға қарсы қасиеттері бар хамазулен. Түймедақ сығындысы косметологияда да белсенді. Дәрілік шикізат ретінде гүлденудің басында жиналған гүлсидамы жоқ себеттер қолданылады.
Түймедақтан гүл шоқтарын тоқып, күлкілі болжау жүргізеді. Түймедақ гүл шоқтары әдемі безендіру болып табылады, бірақ адамдар өсімдіктердің көптеген түрлерінің де маңызды және қажетті екенін ұмытпауы керек. «Кептірілген гүл шоқтарынсыз» жасауға тырысыңыз, тіпті ол шаңды жол бойындағы кішкентай түймедақ болса да кез келген өсімдікті жасыл және гүлденген күйде ұстаңыз.
Материалды және фотосуреттерді НМЭАжТ бөлімінің зертханашысы Ю.А.Маткова дайындады

Вдоль пыльной дороги Западно-Алтайского заповедника, устланой гравием, зе́лено. Шумят листвой березки, колет шипом кустарник. Всюду слышен аромат цветения курильского чая, лугового клевера, тысячелистника. Краснеет кровохлебка близ ручьёв. Рассыпает семена пион марьин-корень. У самого края обочины цветёт неприметная, маленькая, белая ромашка. Столь привычный нам цветок, который знает всякий и по виду, и по запаху, в самом деле не так уж и прост.
Ромашка (лат. Matricaria) — род многолетних цветковых растений семейства Астровые (Asteraceae), объединяет около двадцати видов невысоких пахучих трав, цветущих с первого года жизни. Наиболее известный вид — Ромашка аптечная (Matricaria chamomilla). Вместе с вышеуказанным видом на территории Западно-Алтайского заповедника также произрастают Ромашка пахучая (Matricaria discoidea) и Ромашка сомнительная (Matricaria ambigua), которая к тому же там самая многочисленная.
Ромашка - современный космополит — распространилась в областях с умеренным климатом всех континентов. В Западно-Алтайском заповеднике произрастает на альпийских, субальпийских лугах и в нижнем поясе гор. Научное название рода, Matricaria происходит от латинского matrix («матка»), что объясняется традиционным применением растения при лечении гинекологических заболеваний. Представители рода ромашка — невысокие травянистые растения, с белыми лепестками и жёлтой сердцевиной, широко используемые в медицинских целях. Из растения извлекают эфирное масло, которое находит множество применений; наиболее ценным веществом в его составе является хамазулен, обладающий противовоспалительным свойством. Экстракт ромашки активно и в косметологии. В качестве лекарственного сырья используют корзинки без цветоносов, собранные в начале цветения.
Из ромашки плетут венки, и проводят шуточные гадания. Букеты из ромашки – красивое украшение, однако людям не стоит забывать, что даже многочисленные виды растений важны и нужны. Старайтесь обойтись без «засохших букетов», сохраните любое растение зеленым и цветущим, даже если это маленькая ромашка на пыльной обочине.
Материал и фото подготовлены лаборантом отдела НМЭПиТ Матковой Ю.А.