Көкқұйрық бұлбұл - бақыт әкелетін көк құс. Синехвостка – синяя птица счастья.

Көкқұйрық бұлбұл (Tarsiger cyanurus) –шыбыншы торғай (Muscicapidae)  тұқымдасы, торғайтектес отрядынан  (Passeriformes) болатын құс.  Көкқұйрық бұлбұл торғайлардан кішірек  және шұбар аласы азырақ, дегенмен қауырсындануының  түрі әдемірек. Айтпақшы, арқасында  толық көк түс тек еркегінде ғана (қарны мен төсі ақ түс, ал бүйірі жұмыртқаның сарысының түсіне ұқсайды), ал мекиенінде арқасы мен қанатының түсі сұр- жасыл немесе қоңырға жақын келеді. Осындай ашық көрінген жыныстық деформизм бұл екі жыныста да көк құйрық жүндерінің болуына еш әсер етпеді, осының арқасында аталған құс  көкқұйрық деген атауға ие болып отыр.

Ұясын тайга ормандарында салады, әсіресе күңіренген және тайганың ыбырсыған учаскелерін таңдайды.  Бұл жыл құстары болып саналады. Көкқұйрық бұлбұл жекелеп өмір сүреді, немесе кішкене топпен, жерден биік өспейтін ағаштарға тығылып жүреді. Дегенмен көп уақытын жерде өткізеді, яғни жақұт түстес қанаттарын сілкіте  секіре қозғалады. Қыстау орнына  бұл құс алғашқы суық (қыркүйек, қазанның аяғында) түскен кезде ұшып кетеді.   Құстың негізгі қорегі: ұсақ омыртқасыздар, жәндіктер, тұқымдар мен бүлдірген.

Неліктен көкқұйрық бұлбұлды бақыттың нышаны деп  атауға болады? Аңызға сенсек, көк құсты кездестіру- бұл бақыт боп саналған екен. Ал бұл жерде бақыт деген құс образында –жай метафора болса да, біздің ормандарда аспан күмбезімен түстес  тамаша көкқұйрық бұлбұлды кездестіру-үлкен сәттілік, бұл да  бір табиғат жаратылысының теңдесізсұлулығынан алатын керемет эмоцияларға бөлейді. Ал ары қарай бақыттың өзін де сезіну алыс емес.

Материалды дайындаған ҒМЭАжТ бөлімінің зертханашысы Ю.А. Маткова.

Фото авторы А.А.Клименко.

Синехвостка (Tarsiger cyanurus) — птица из семейства мухоловковых (Muscicapidae), отряда воробьинообразных (Passeriformes). Синехвостки мельче воробьёв и менее пёстрые, однако, имеют более красочный вид оперения. Кстати, полностью синий цвет перьев спинки имеет только самец (его брюшко и грудка белые, а бока напоминают цвет яичного желка), а вот самка расцветкой спины и крыльев близка к серовато-зеленому или коричневому. Такой ярко выраженный половой диморфизм не повлиял на наличие у обоих полов синих хвостовых перьев, что впоследствии стало поводом наречь данную птицу синехвосткой. Гнездится она в таёжных лесах, отдавая предпочтение глухим и захламленным участкам тайги. Это перелетный вид птиц. Синехвостка ведет одиночный образ жизни, либо небольшими стайками, предпочитая скрываться на деревьях невысоко от земли. Однако большую часть времени проводит на земле, передвигаясь по ней прыжками, потряхивая пёрышками сапфирово синего цвета. На место зимовки, как правило, данный вид птиц улетает с приходом первых холодов (конец сентября, октябрь). Основная пища вида: мелкие беспозвоночные, насекомые, семена и ягоды.

Почему же можно назвать синехвостку счастливым символом? Издавна по легенде считалось, что встретить синюю птицу – к счастью. И пусть даже в той легенде счастье в образе птицы – это всего лишь метафора, встретить в наших лесах очаровательную синехвостку с трепещущими перьями цвета небесного свода – большая удача, граничащая с невероятными эмоциями от созерцания красоты этого природного создания. А там и до ощущения счастья недалеко.

Материал подготовлен лаборантом отдела НМЭПиТ Матковой Ю.А.

Автор фото Клименко А.А.