Инспектордың бір күні

Инспектордың бір күні

Біздің қорығымызда табиғаттың үйлесімді өмірінің нәзік тепе-теңдігін сақтау үшін тер төгіп, еңбектенетін адамдар туралы баяндағым келеді. Олар - орманда тәртіп пен тыныштықты қамтамасыз ететін мемлекеттік инспекторлар. Сіздерді осындай табиғат қорғаушылардың бір жұмыс күндерімен таныстырғым келеді.

«Батыс-Алтай мемлекеттік табиғи қорығы» РММ инспекторының жұмыс күні таңғы сағат 6 шамасында басталады. Олар кейбір метеорологиялық бақылаулар жүргізетіндіктен, ауа температурасының тәуліктегі ең төменгі көрсеткішін жазу үшін ерте таңғы 4-тен 6-ға дейін термометрды бақылап арнайы параққа белгілейді. Ал, ең жылы ауа температурасын сағат 13.00-ден 15.00-ге дейін қарап белгілейді. Одан басқа жаңбыр немесе қар жауып тұрғанын, бұлт пен желдің қандай күшпен, қай бағыттан соққанын белгілейді. Инспектордың міндеттеріне кейбір фенологиялық бақылауларды бақылау және жазу кіреді. Өсімдіктердің бүршік жаруын, жапырақ өсуін, гүлденуін, жеміс беруін, күзгі жапырақ түсін және басқа фазаларды қадағалап жазады. Жануарлардың жылдық өмір барысын, көші-қон кезеңдері, жұп тұяқтылардың мүйіздерінің өсіп, түсуін, аюлардың қысқы ұйықтап-тұру уақытын, құстардың жылы жаққа келуін және кетуін бақылап жазып отырады. Сондай-ақ, жабайы жануарлардың есебін жүргізеді. Жануарлар баратын жасанды тұздықтарын тұздап тұрады.

Батыс Алтайдың ең әдемі жерлерінің біразы бізде деп айтсақ артық болмас. Сондықтан осындай әдемі табиғат пейзаждарын тамашалау үшін біздің туристтік бағыттарымызға жаз мезгілінде туристтер ағылады. Олардың қорық аумағына бару үшін рұқсаттары болуы керек. Инспекторлар туристердің құжаттарын тексеріп, арнайы бағыттарға ертіп жүреді және оларды қорық жайлы толық ақпаратпен таныстырады.

Күзет инспекторының ең маңызды міндеті - қорық аумағын қорғау және күзету. Олар қорық аумағында дәрілік және тағамдық өсімдіктерді, жидектерді, саңырауқұлақтарды, жинауға тыйым салынады, браконьерлікке жол бермейді. Сондай-ақ, олардың міндеттеріне орманда өртті болдырмау кіреді. Қорық аумағына адамдар кіруі бақыланса да, найзағайдан өрт шығуы әбден мүмкін. Сол себептен өртті уақытында көру және оқшаулау үшін күн сайын аумақты күзетіп маңайға тиянақты бақылау жүргізеді.

Жұмыс әрқашан көп. Инспекторлар қорық аумағында жабайы аңдар мүмкіндігінше жайлы және қауіпсіз сезіну үшін бәрін жасайды. Осындай адамдардың арқасында барлық тіршіліктің үйлесімді өмір кешетіне сенім бар.

А.Косаев 

Табиғи кешендер мен нысандарды күзету қызметі бөлімінің орман шебері