Блудов жыланқияғы. Касатик Блудова.

Блудов жыланқияғы (Iris blowdowi) – биіктігі 15-25 см болатын құртшақаш (Iridaceae) тұқымдасының көпжылдық шөптесін өсімдіктері. Жапырақтары сызықты-ланцет тәріздес, ені 10-15 мм сәл иілген. Гүлсидамда қоңыр жолақтары бар 1-2 сары гүл бар. Тамыр қалыңдығы 8 мм-ге дейін тармақталған, жоғарғы бөлігінде қоңыр талшықтармен жабылған. Ұзындығы 5 мм қара қоңыр мыжылған тұқымдар сарғыш түсті қоректік қосымшамен жабдықталған шыбық тәрізді қорапқа салынған. Гүлдеуі қысқа, мамырдың ортасында – маусымның басында. Тұқымдар шілде айында піседі.
Блудов жыланқияғы – бұл өте қарапайым өсімдік, топырақтың барлық түрлерінде өседі, құнарлы топырақ бар жерлерде ол қарқынды дамып, гүлдейді, гүлдену кезінде өсімдіктерді суарған жөн. Жақсы жарықтандырылған жерлерді жақсы көреді. Өсімдік аязға төзімді, қыста баспанаға қажет емес. Органикалық және минералды тыңайтқыштармен ұрықтандыру жылына бір рет, қар еріген кезде жеткілікті. Блудовтың ирисі негізінен вегетативті түрде бұталарды бөліктерге бөлу арқылы таралады. Тұқым арқылы көбейту мүмкін, бірақ бұл ұзақ үрдіс. Ол қорықтың бүкіл аумағында кездеседі.
Блудов жыланқияғы жартасты беткейлерде, құрғақ шалғындарда, сирек құрғақ ормандарда, төмен шөпті дала альпілік шалғындарда өседі. Кейбір жерлерде мол өседі.
Құрметті достар, болашақ ұрпақтың игілігі үшін мұқият болыңыздар, табиғатты бағалаңыздар, сүйіңіздер және қорғаңыздар!
Материалды ҒМЭАжТ бөлімінің маманы Нұрахметова Ә.К. дайындады.
Фото авторы Премина Н.В.

Касатик Блудова (Iris blowdowi) – многолетнее травянистое растение семейства касатиковых (Iridaceae) высотой 15 – 25 см. Листья линейно-ланцетные, слегка изогнутые шириной 10 – 15 мм. На цветоносе 1-2 цветка желтого цвета с коричневыми полосками. Корневище ветвистое толщиной до 8 мм, в верхней части покрыто бурыми волокнами. Темно-коричневые морщинистые семена длиной 5 мм заключены в веретенообразную коробочку, снабжены питательным придатком желтоватого цвета. Цветение непродолжительное, в середине мая - начале июня. Семена созревают в июле. 
Касатик Блудова достаточно неприхотливое растение, растет на всех типах почв, на участках с плодородной почвой развивается и цветет более интенсивно, желательно во время цветения поливать растения. Предпочитают хорошо освещенные участки. Растение морозоустойчивое, не требует укрытия на зиму. Подкормку органическими и минеральными удобрениями достаточно проводить один раз в год, в период снеготаяния. Размножают ирис Блудова преимущественно вегетативно, путем деления кустов на части. Возможно размножение и семенами, но это более длительный процесс. Встречается по всей территории заповедника.
Касатик Блудова растет на каменистых склонах, сухих лугах, в разреженных сухих лесах, на низкотравных остепненных альпийских лугах. Местами обилен.
Уважаемые друзья, будьте благоразумными, цените, любите и оберегайте природу, во благо будущих поколений!
Материал подготовлен специалистом отдела НМЭПиТ
Нұрахметовой Ә.К.
Автор фото Премина Н.В.